Essentiele kwaliteiten en inquiry

Essentie is een non duale vorm van bewustzijn. De beschrijvingen zijn geinspireerd op het werk van AH Almaas (Soefisme/object relatie psychologie/Diamont approach) en mijn eigen ervaringen. Essenties zijn de bouwstenen de menselijke geest. Om Essenties te ervaren is het doorgaans nodig om eerst te leren voelen en een zekere zelfregulatie in de wereld hebben.

Tijdens inquiry werk ik met de techniek focussen en gaan we de meeste essenties apart ervaren. Dit is de rijkheid van het leven en van Zelfrealisatie. In het dagelijkse leven komt de essentie op die op dat moment nodig is.

De verwerkelijking en integratie van deze fijnzinnige essentiële kwaliteiten geven een ervaring van een ‘compleet persoon’. De Persoon van Zijn. Deze persoon is autonoom, echt en is tegelijk zonder grenzen en afweer. Het laat zich voortdurend raken en leeft vanuit essentie.

Als beeld van ‘compleetheid’ kun je een diamant nemen. Het is helder, transparant, onverwoestbaar, minutieus geslepen, een grote waarde en doet een beroep op ons gevoel van esthetiek. De complete mens is als deze diamant. Wanneer er licht (essentie) doorheen schijnt ontstaan er allerlei kleuren. Deze kleuren zijn de verschillende essentiële kwaliteiten. Essentiele kwaliteiten zoals; wil, liefde, kracht, ruimte, intelligentie, voeding, stilte, aanwezigheid, etc. Het bewustzijn is een enorme rijkdom aan kwaliteiten.

Ik ga de meest voor de hand liggende essenties beschrijven zodat je er contact mee kan maken. Elk mens bestaat uit deze kwaliteiten en zou het makkelijk moeten kunnen ervaren als zichzelf. Er is alleen iemand of iets nodig die er direct naar wijst.

Liefde (fysiek te ervaren rond het hart).
Het is een zoete lichte aanwezigheid. Liefde bestaat uit een synthese van waarheid en vreugde. Liefde is bewustzijn wat meer in het hart dan in het denken wordt ervaren. Meer in de borst dan in het hoofd.

Aanwezigheid (ik ben).
Aanwezigheid is bewustzijn. Levendig fris subtiel bewustzijn. Het is de eerste reflexie van essentie in de waarneembare wereld. Het is het medium waardoor alles waarneembaar wordt. Het is (net als alle andere essentiële kwaliteiten) ‘wat je bent’. Aanwezigheid is ook zelfbewustzijn, bewustzijn wat zich elke seconde richt op zichzelf.

Gewaarzijn.
Er is een dualiteit in de eenheidservaring. Objecten worden waargenomen en er is tegelijk de gewaarwording dat alles een is. Gewaarzijn is een reflectie en tegelijk essentie zelf.

Ruimte of leegte.
Het is als een kijken of voelen in een sterren loze (zwarte) ruimte. Oneindige diepte zonder grenzen. Ruimte maakt alles klein in een eindeloos uitdijend perspectief. Er ontstaat een kwaliteit van ruimte en expansie in het waarnemen van elke sensatie. Alle conceptuele betekenis is weg.

Creatieve Dynamiek.
Alles beweegt. Wanneer je in stilte bent is er nog steeds een volheid en frisheid. Een ervaring heeft altijd een energetische beweging. Deze onderliggende kracht is dat wat ons en het leven beweegt.

Stilte.
Een onbeweeglijke ondefinieerbare en solide bewustzijn zonder inhoud. Het is gevuld met onzichtbare kracht en ruimte.

Sereniteit.
Een kalme gelijkmoedige aanwezigheid. Een onbeweeglijke aanwezige rust waarin alles verschijnt en verdwijnt. Het heeft een verkoelende ontspannende kwaliteit.

Vreugde.
Vreugde is een levendige warme opgewonden substantie. Ook dit doordringt het hele lichaam. Vreugde heeft niets te maken met pijn of genot. Genot en plezier zijn geen vreugde. Het is mogelijk om pijn en/of genot tegelijk met vreugde te voelen. Vreugde overstijgt elk gevoel. Vreugde heeft te maken met openheid in het moment. Vreugde ontstaat in het aanwezig zijn zonder een hechting aan een of andere voorkeur. Vreugde is een genieten om niets.

Wil (fysiek te ervaren in de buik).
‘Wil’ is een geaarde, solide, onverwoestbare substantie vol vertrouwen. ‘Wil’ is de innerlijke beweging die zich uitdrukt. De drijvende kracht van het universum.

Versmeltende liefde.
Versmeltende liefde heeft een smeltende kwaliteit. Dat heeft te maken met het verliezen van grenzen en een samenvallen met de omgeving. Een zachte uitdijende versmeltende substantie. Er is geen afweer en geen afgescheidenheid. Deze ervaring brengt een dieper loslaten en een kwetsbare overgave te weeg in het lichaam. Het voelt alsof je je eigen voeding bent. Volledig vervuld in zichzelf.

Gepassioneerde liefde.
Gepassioneerde liefde is een krachtige, alles consumerende, extatische substantie. Het voelt alsof je wordt meegenomen door een storm. Je voelt een lustige gepassioneerde vurige energie. Alsof je hele wezen in de brand staat. Er is hier geen verschil in verlangen, geven en ontvangen. Alles is vuur. De liefde voor het leven.

Compassie.
Compassie is een invoelende capaciteit die nodig is om pijn te aanvaarden en te voelen. Bij jezelf en anderen. Het is de substantie die een liefhebbende vriendelijkheid is. Zonder afkeer en defensiviteit. Het is een liefdevolle ontvangende houding.

Kracht.
Zachte, transparante, doordringende, onverwoestbare aanwezigheid. Het penetreert het hele lichaam op alle niveau’s van functioneren. Het geeft het organisme een gevoel van zekerheid, vertrouwen en waarde. Het is de voeding om te functioneren. Zwakheid en inferioriteit zijn niet meer dan het onbewustzijn of de afwezigheid van kracht.

Waarde.
Er is een warm gevoel van waardevol zijn zonder iets te doen, te zijn of te betekenen. Het is de waardigheid van een koning. Een innerlijk gevoel van koninglijkheid. Er zit iets in van kracht en statigheid. Het is de essentie in het gevoel van ‘het waard zijn’ of ‘zingeving’.

Intelligentie.
Het een substantie van zuiver licht die het mogelijk maakt om briljant te zijn. Er is een eindeloos integrerend begrip en een sensatie van alwetendheid zonder te weten. De aanwezigheid is zo fijnzinnig; als een zwaan die melk met honing drinkt en de capaciteit heeft om de honing van de melk te scheiden. Een onderscheidingsvermogen met een koninklijke kwaliteit.

Helderheid.
Een transparante zuivere substantie. Prettig koel en leeg. Vanuit deze substantie kan er een subtiel onderscheidingsvermogen ontstaan. Er is iets van twijfelloosheid. Het komt voort vanuit het hoofd.

Humor.
De mogelijkheid om conceptuele begrippen en situaties in een ander kader te plaatsen waardoor het absurd wordt. Een spelen met waarheid. Er zit helderheid, vreugde, ondeugendheid en intelligentie is. Er zit lichtheid in.

Onschuld.
Een niet wetende alles toelatende openheid. Zacht, warm, betrokken, raakbaar en liefdevol. Vooral rondom het hart.

Alwetendheid.
Dit voelt aan als een alles weten en tegelijk een volkomen niet weten. Het heeft iets onoverwinnelijks. Wanneer het vastgegrepen wordt door bewustzijn vervormt het zich naar narcisme, valse macht en superioriteit. Dit benoem ik specifiek, omdat ik zie dat veel briljante mensen en leraren in deze valkuil belanden. Ze maken de essentie persoonlijk. De essentie zelf is een gevoel van onpersoonlijke grootsheid en tegelijkertijd ruim, sereen en krachtig.

Briljantie.
Briljantie is zuiver licht; als een reflexie van zonlicht in een spiegel die op zijn helderste punt vloeibaar is gemaakt. Een schitterende oogverblindende substantie die alles doorschijnt. Het is de grondstof voor intelligentie.

Leiding.
Leiding heeft een gevoel van richting en waardigheid. Er hoeft niet perse een duidelijk doel te zijn, maar het heeft wel de concentratie om een doel te halen en door te pakken. Essentie Leiding wordt ondersteund door kwaliteiten zoals; ‘wil’, ‘kracht’ en ‘intelligentie’.

Autonomie.
Autonomie is een besef van uniek zijn zonder de versmelting met het geheel te verliezen. Het voelt aan als gesepareerd (gescheiden van de alles), geindividueerd (een eigen waarde) en volledig versmolten met het geheel. Het voelt krachtig, in verbinding, onafhankelijk, aanwezig en echt.

Verdriet.
Een diepe ervaring van verlies. Het is een zachte liefdevolle zwaarte rondom de hartstreek. In de essentie verdriet is er ook een vol gevoel van ruimte te ervaren.

Moed.
Heeft kracht en durf in zich. Het is bereid om naar buiten te komen en risico’s te nemen. Het is zelfverzekerd en tegelijk kwetsbaar.

Kwetsbaarheid.
Een breekbaar gevoel rondom het hart en buik. Een in elkaar storten. Een open staan en geraakt worden. Wanneer ik er doorheen voel ervaar ik een soort extase. De essentie van kwetsbaarheid is iets extatisch.

Betrokkenheid.
Het is zorgzaam voor jezelf en de ander. Het is luisterend, zacht, liefdevol. Vanuit hier wil het misschien ondersteunen.

Eerlijkheid.
Eerlijk is authentiek zijn, echt zijn. Wat leeft er NU werkelijk in je. Wat houdt je NU bezig. Voorbij de verhalen. De waarheid (van liefde) in dit moment is tijd en ruimteloos. Deze waarheid is vol, open te begrijpen, te voelen, te beseffen.

Persoon van Zijn.
Een gevoel van eigenheid zonder grenzen. Het is niet gekoppeld aan een verleden of toekomst. Een gevoel van identiteit in het nu. Het is een soort orgaan waarmee je persoonlijk contact kan maken met jezelf en de ander. Je laat je raken door alles wat er wordt waargenomen. Van daaruit kun je jezelf uiten en reageren zoals het is. Het is zich bewust van zijn of haar essentiële kwaliteiten. Het is iets intiems met jezelf en de ander.

De eerste vijf essenties worden ook wel gezien als de vijf dimensies waar bewustzijn uit bestaat. Elk moment ontstaat uit de bron (essentie of het absolute) en projecteert zich via de kenbare dimensies uit in een ervaring. Om deze reden kun je in elke willekeurige ervaring in het hier en nu tot het inzicht van essentie of het absolute komen.

Je kunt bovenstaande lijst zelf aanvullen met je eigen ervaring en rijkdom. Het tegendeel van essentie is ego. Het ego bestaat uit contact vermijdingsstrategieën.

Zoals je misschien gemerkt hebt tijdens het lezen en ervaren lopen de essentiële kwaliteiten en dimensies voortdurend in elkaar over en toch zijn het unieke en aparte substanties. Het leven brengt steeds de juiste substantie aan het licht die nodig is om te reageren op het leven. Essentiële kwaliteiten zijn als de honderden hindoeïstische goden. Elk god is een onpersoonlijke essentie en is apart te aanbidden. Het is een voortdurende overgave aan het leven die deze essentie helder en echt maakt. Het ontdekken van innerlijke essentiële kwaliteiten met behulp van inquiry (wakkere meditatie) geeft een stevige basis aan ‘de persoon’. Er zijn geen handelingen of situaties van buiten nodig om je ‘compleet’ te voelen.