Integrale theorie

Ontwaken en groei zijn twee verschillende processen, beiden verdienen aandacht

Integrale theorie is in de kern een conceptuele basis waarmee je alles wat er nu bekend is over menselijke kennis en percepties kunt plaatsen. Er zitten meerdere lagen in die je (waarschijnlijk) cognitief niet in een keer tot je kan nemen. Mijn ervaring met het bestuderen van de integrale theorie is dat het eerst veel weerstand en onbegrip met zich meebrengt. Het blijft me aantrekken, omdat het iets spiegelt wat ik mis in alles wat ik me tot nu toe eigen heb gemaakt.

Ik realiseer me bijvoorbeeld als bewustzijn en daarin is er geen binnen en buiten. Deze perceptie is vaak het hoogste doel in oosterse religies. Maar ik zie ook dat deze realisatie niets zegt over mijn persoonlijke volwassenheid of hoe ik in de wereld ben als persoon. Door een persoon en buitenwereld te ontkennen kom ik vroeg of laat in de problemen, simpelweg omdat er ook een perceptie is van een persoon in een wereld. De integrale theorie is de eerste theorie die ik tegenkom of begrijp die al mijn ervaringen een plek geeft.

De kern is dat mensen en culturen innerlijk blijven groeien naar een (steeds complexere) staat van heelheid. De realisatie van jezelf als Leegte, Bewustzijn of andere non duale benaming blijft hetzelfde en de persoon in de wereld groeit met de evolutie mee. Het bevat de kennis en ervaring van bewustzijnsstaten, groeifases en schaduwwerk, lijnen van intelligentie en een kwadrant van perceptie. Het is een theorie die een begin laat zien van een zich in dit moment ontwikkelende fase in de mensheid. Deze integrale visie is geen bedenksel, maar een reactie en/of een antwoord op de complexe situatie waarin we als mensheid zijn gekomen in de evolutie. Met deze theorie wordt nu een zaadje gelegd voor een enorme verandering waarvan we nog niet volledig kunnen zien hoe dat gaat uitpakken.

Religie en integrale groei.
Tot nu toe is er geen religie die een geupgrade geintegreerde visie heeft op spiritualiteit. In een geupgrade geintegreerde visie wordt rekening gehouden met de verschillende normen en waarden systemen van de persoon en de cultuur in deze tijd. De religie wordt bijvoorbeeld per land vertaald naar de behoefte aan culturele groei en de laatste wetenschappelijke inzichten. Naast de groei van mensen naar volwassenheid in een wereld vol uitdagingen is er ook de voorbereiding op ontwaken. Deze twee processen zijn verschillend en gaan samen. De grote religies zijn eeuwen geleden samengesteld met de inzichten van ontwaking, maar zonder de kennis van psychologische groei. Deze psychologische kennis is nog geen honderd jaar oud en dus relatief nieuw. In deze tijd zijn de grote religies eerder belemmerend in de psychologische groei dan vooruitstrevend. Dit geldt overigens ook voor populaire religies zoals Boedhisme en Advaita Vedanta.

Het is alsof we verdoofd en kreupel het universum binnen strompelen, doof en blind voor de vele manieren waarop God ons probeert te bereiken en aan te raken, tot ons probeert te spreken en ons wil doen Ontwaken. Een integrale spiritualiteit vereist dat we materie, ons lichaam en onze geest, onze ziel en de Geest in spirituele zin tegemoet treden in onszelf, onze cultuur en de natuur.

Wakker worden en volwassen worden (integratie van persoonlijke, collectieve en universele structuren binnen de ervaring van eenheid) zijn twee verschillende fenomenen. Je kunt jezelf helder realiseren als Kennendheid of God en niet volwassen zijn. Je kunt ook volwassen zijn en jezelf niet realiseren als Kennendheid of God. Inquiry, werken met de schaduw en integratie van perpectieven blijven noodzakelijk, omdat alles zich continu vernieuwd. De ontwikkeling van de menselijke geest is oneindig, omdat het zich steeds aanpast aan de nieuwe omstandigheden van de cultuur en de natuur. Tegelijk is het waar dat Bewustzijn of Brahman de ultieme werkelijkheid is.

Alles is Brahman

Ken Wilber heeft samen met anderen een kaart gemaakt waarmee je een vorm van spiritualiteit kunt ontwikkelen die in deze tijd past en voor iedereen toegankelijk is. De kaart bevat de volgende ingredienten; bewustzijnsstaten, lijnen van intelligentie (cognitief, moral, sexueel, emotioneel, relationeel, kinetisch,..), groeifasen (behoeftehierarchie van Maslov, Spiral dynamics, etc.), schaduwwerk en typologieen (enneagram, karakterstrukturen, man/vrouw).

Spiral Dynamics.
Spiral Dynamics wordt vaak genoemd als voorbeeld. Het geeft inzicht in het waardesysteem (drijfveren voor gedrag). Waardesystemen weerspiegelen de voorkeuren, overtuigingen en intrinsieke drijfveren van mens en cultuur. Ze verschillen per persoon en worden bepaald door iemands neurologische ‘bedrading’ (aanleg/opvoeding) en de perceptie van de levensomstandigheden. Intrinsieke drijfveren zijn sterk bepalend voor onze perceptie, ons denken, voelen, handelen en vermijden. Waardesystemen geven aan hoe mensen denken en waarom we doen wat we doen. Spiral dynamics wordt in de integrale theorie gebruikt, omdat het een uitgebreide beschrijving geeft die breed toepasbaar zijn. Kanttekening is wel dat dit alleen de groei van innerlijke waarden weergeeft. Er zijn ook andere lijnen van intelligentie en groei zoals; behoefte, cognitieve, beweging, muzikale, relationele, ego, etc. Elke lijn kan in een andere fase zitten in een mens. Zo kan het cognitieve sterk ontwikkeld zijn en de ego of relationele lijn niet.

Mijn inzicht is dat lichaamsbewustzijn een belangrijk aspect is in het ontwikkelen van de verschillende lijnen van intelligentie en ontwaking. Het lichaam is superintelligent en direct verbonden met alles en iedereen

Voorbeeld 1 Projectie.
Iemand die normen en waarden uit de blauwe meme heeft houdt van structuur en denkt in goed en fout. Dit is ook de werking van de innerlijke criticus. Wanneer iemand zich niet bewust is van die criticus wordt die zelfafwijzing geprojecteerd op deelnemers in de groep. De persoon heeft het idee dat hij/zij beoordeeld wordt. Door dit in het moment in de Authenticiteitcirkel te checken ontstaat er inzicht in hoe deze projecties werken waardoor er meer openheid en helderheid ontstaat in relationele processen.

Voorbeeld 2 Zingeving.
Zingeving in deze tijd is een behoefte van de persoonlijke structuur en heeft te maken met het van waarde zijn voor anderen. Dit komt in ieder geval voort uit de groene meme. Vanuit jezelf ervaren als Kennendheid of ontwaken speelt dit verlangen van zingeving niet. Toch zien we als inquiry groep dat deze fases of perspectieven zich afwisselen. Het doel van het alles omarmen en integreren is dat je als persoon totaal flexibel wordt en je in alle perspectieven kunt bewegen.

Voorbeeld 3 Veiligheid.
Ik observeer in de groepen dat het gevoel van onveiligheid en niet gehoord/gezien worden onder andere voortkomt uit het niet voelen, volgen en inbrengen van impulsen. Wanneer je beseft dat iedereen anders is en dat dit ook waardevol is wordt het steeds makkelijk jezelf in te brengen. Dit verschillend mogen zijn is vooral een waarde uit de gele meme. Door hiermee te oefenen in de Authenticiteitcirkel lukt het in het dagelijkse leven beter om jezelf uit te drukken. Dezelfde mensen die zich onveilig voelen kunnen zichzelf ook realiseren als Kennendheid. Door steeds van perspectief te wisselen ontstaat er bewegingsvrijheid en inzicht hoe de geest werkt. Zo kun je op verschillende manieren werken aan ontwaken en groeien.

Voorbeeld 4 Perspectiefwisseling.
In een Focussessie werken we vanuit een vorm van lijden, via het lijflijke gevoel naar een non duale essentie. We plaatsen het lijden en het verhaal vervolgens in deze non duale ervaring, waardoor het probleem met andere ogen wordt gezien. Deze perspectiefwisseling geeft allerlei inzichten. Onder andere dat de emotionele lading uit het lijden verdwijnt.

Groeistaten volgens psiral dynamics; overleven (beige), stamorde (paars), krachtig zelf (rood), absolute orde (blauw), ondernemend zelf (oranje), egalitaire orde (groen), geintegreerd zelf (geel) en wereldomvattende orde (turqoise).

Ontwaking.
Ontwaking geeft inzicht in de staten van bewustzijn (grove, subtiele, causale, absolute) en hoe je tot een eenheidsbewustzijn kunt komen waarin je jezelf ervaart als God, Kennendheid, Bewustzijn of andere non duale term.

Bewustzijnssaten; waken, slapen, dromen, getuige en eenheid/essentie.

In mijn bijeenkomsten is er aandacht voor ontwaking en groei. Ik noem het IK ben ik of de Persoon van Zijn. Hoe kun je als Kennendheid of Bewustzijn (kwadrant IK) tegelijk een uniek persoon (kwadrant WIJ) zijn in een wereld (kwadrant HET). Het verhaal dat alles illusie is slechts een perceptie uit het IK kwadrant. Iedereen ervaart bijvoorbeeld ook een echte buitenwereld met mensen daarin. Er zijn meerdere percepties die te verklaren zijn met de kennis van de vier kwadranten.

Niemand heeft 100% ongelijk, in elke theorie of perceptie zit iets van waarheid

Mijn observatie is dat wanneer iedereen actief meedoet er werkelijk verbinding ontstaat en mogelijkheden die voorbij het verstand gaan. Ik zie heling gebeuren en acties ontstaan die ik niet zou kunnen bedenken. De intelligentie van de turqoise meme is waanzinnig complex. Dit merk ik in de groepen zelf en ook in het sociale experiment van het OpenUP festival waar we jaarlijks met 700 mensen een week samen zijn. Dit festival wordt door zelfsturende teams opgebouwd. Het heeft het begin van  een holocratische organisatie.

In een holistische en systemische samenleving worden er besluiten genomen ten behoeve van het geheel. Werkelijke volwassenheid is het kunnen bewegen tussen en omgaan met deze verschillende waardesystemen. Dat is iets anders dan ontwaken.

In de integrale theorie wordt er erkent dat er een binnen en een buiten is. Mijn ervaring is dat wanneer ik mezelf binnen vrijer maak de buitenwereld rondom mij mee verandert. En andersom ook. Wanneer ik aandacht schenk aan iets buiten mij er ook iets in mij mee verandert. Een probleem kun je dan ook vanuit twee kanten benaderen. Het lijkt op het begrip van synchroniciteit. Alles is verbonden. Ik ben de interactie met de buitenwereld. 

Ik ben tot een aantal (praktische) conclusies gekomen om geluk en waarheid te ervaren. Naast het innerlijk transformeren van lijden is contact een belangrijke ingrediënt in mijn teaching. Mijn inzicht en ontvouwing op het gebied van het verspreiden van ontwaking en groei is dat alle wijsheid in de groep is. Ik ben de organisator van groepen en ben net zoals iedereen deelnemer. Wanneer iedereen zijn of haar kennis inbrengt ontstaat er een integrale wijsheid die ons allemaal verder brengt. Dat zie ik als de nieuwe verlosser, de nieuwe dimensie of de nieuwe religie. De groep in al haar verscheidenheid.

Iedereen kan iets doen, volg je hoogste inzichten

Vanuit het ontwaakte perspectief is er geen enkel probleem. Vanuit een groei perspectief voor de mensheid zijn er een heleboel uitdagingen. Ik zie de hogere vormen van memes uiteindelijk een duurzamere oplossing bieden voor het leven als mensheid. Je kunt in elke meme een non duale realisatie hebben. Een leraar zal waarden en normen verkondigen die horen bij zijn of haar groeifase. De integrale theorie geeft ook helderheid over het onvolwassen gedrag van sommige leraren. De ontwaking is helder en de groei is blijven steken. Het streven vanuit de integrale theorie is een integratie van de non duale realisatie en een psychische ontwikkeling in de kosmocentrische fase (geel en turqoise) en verder.

Alles is goed zoals het is en morgen moet het anders

Hier onder wat aantekeningen die voortkomen uit een van de videos. Wanneer je erdoor geraakt of geïnspireerd word is er genoeg te vinden op internet. Ken Wilber onderscheid verschillende soorten intelligentie zoals; muziek, beweging, taal, cognitief, spiritueel, etc. Dit noemt hij lijnen. Dan heb je de memes (niveaus) en de ontwakingsfases (staten). Dat zijn dus al drie dimensies waarin je kunt ontwikkelen.

Van een gevoel van te kort naar een gevoel van overvloed is de (innerlijke) verandering in de gevoelswereld van mensen die leven vanuit een integrale meme (geel en turqoise)

1.Ego centrisch/archaic-magic (ik tegen wij).
Wakker iemand in deze staat ziet zichzelf als het centrum en alleen gerealiseerd. Deze mensen kom je tegen in psychiatrie. Er is een magisch geloof dat de buitenwereld te beïnvloeden is; voodoo, shamanisme, lopen over water en andere magische denkwijzen. Vijfentwintig procent van de mensheid zit in deze fase.

Eerste jaar van ontwikkelings psychologie.

Situatie in de wereld.
Zestig procent van de wereldbevolking is niet verder dan de rode meme (egocentrische staat van zijn). Dit betekent dat de innerlijke normen en waarden gericht zijn op zelfbescherming of bescherming van de eigen groep. Dit soort landen en groepen worden meestal economisch of militair gestraft. Dat is werken in het HET kwadrant, de omgeving. Wat vergeten wordt is om te werken met het IK kwadrant waarin de innerlijke normen en waarden van een cultuur naar een volgende meme kan bewegen. Een integrale visie geeft meer invalshoeken om maatschappelijke problemen op te lossen.

2.Etnocentrisch/mythic (mijn groep tegen de andere groep). 
Wakker iemand hier ervaart zich bijvoorbeeld als de redder van een bepaalde groep. Andere religies en denkwijzes worden buitengesloten en zelfs tegen gevochten. Denk aan de grote religies in deze tijd. Jezus is de enige redder. Mohamed is de enige redder. Je moet de andere groep overtuigen van jouw gelijk. Zeventig procent van de mensheid en religies zitten in deze lage ontwikkelingsstaat en worden daar gehouden door religie.

Vijf tot negen jaar in ontwikkelingspsychologie.

3.Worldcentric/plural-rationeel/integraal (alle groepen werken samen).
Iedereen is gelijk en heeft dezelfde (ontwakings) mogelijkheden. We groeien als mensheid nu meer in deze fase. Mensen die hierheen bewegen nemen afstand van klassieke religies en denkwijzes. Er wordt nu gezorgd voor alle mensen. boeddhisme is meer rationeel en technisch. Een religie voor iedereen. Dit is meer adolescentie. Dit is de postmoderne tijd die begon in de jaren zestig. Vijf procent van de bevolking is in deze staat.

Pubertijdfase in de ontwikkelingspsychologie (rond 20e jaar)

4.Kosmocentric/integrale (al het leven).
Hier is er zorg voor alle leven op de planeet. De integrale staat neemt alle fases mee in haar bewustzijn. Dit betekent bijvoorbeeld dat niet iedereen gelijk is in zijn of haar ontwikkeling. Er is verschil en daar werk je mee.  Je ziet nu steeds meer deze denkwijze opkomt. Het oplossen van wereld problemen is ook niet perse vanuit compassie, maar ook vanuit een rationeel logistiek oogpunt. Mooie voorbeelden zijn de Biosfeer economie en The Venusproject.

Volwassenheidsfase in de ontwikkelingspsychologie (rond 35e jaar)

Sri Aurobindo beschreef een toekomstscenario waarin materie uiteindelijk de eigenschappen van de verlichting krijgt. Een volledige eenheid van spirit en materie. De mens is daarvan een voorbeeld (bewuste materie).

De mens reageert vanuit verschillende fases op verschillende invloeden. In oorlog zal een heel land naar de egocentrische overlevingsstaat kunnen gaan.

Er zijn niet meer vrouwen nodig in leiderschapsfuncties. Er zijn meer mensen nodig die zichzelf ontwikkelt hebben in de kosmocentrische staat