Afgelopen vrijdag is mijn moeder overleden. Ik wilde haar vrijdag ophalen, omdat ze nu wel heel erg ziek was. Ik had met Yashodara overlegd om haar een paar weken in huis te nemen, voordat ze naar een aanleunwoning zou gaan die mijn zus geregeld had. Het liep echter anders die dag. Ze was zo zwak en benauwd dat ik haar niet kon vervoeren. Mijn dochter was de dag ervoor op bezoek gekomen en uiteindelijk blijven slapen. Ik besloot die nacht te blijven slapen. Ze had al een paar dagen niet gegeten en ze wilde dood. Ze had er genoeg van. Dat is nogal een schemer gebied, want de dood komt niet helmaal op bestelling. Het was in haar geval een afwachten. In overleg met de arts ging ze toch accoord met een ziekenhuis opname.
Ik ben haar dankbaar voor het leven wat ze me heeft gegeven
Die vrijdagavond in het ziekenhuis veranderde het perspectief van misschien enkele jaren leven naar ze gaat waarschijnlijk vandaag sterven. En zelfs in dat perspectief van ze gaat vandaag sterven ging het ineens super snel. Een echt bewust afscheid is er niet van gekomen. Het lichaam was te veel bezig met het omgaan met het ongemak van de toenemende benauwdheid. Verpleegsters en artsen liepen in en uit en af en toe keek ze me aan. Ik heb geen idee of ze iets dacht en wat dat dan was. Na allerlei tests en overleg werd besloten om haar morfine te geven om de laatste uren wat makkelijker door te komen. Het is helaas geen mooi verhaal van een sereen sterven geworden waarbij de ziel vredig haar lichaam verliet.
Deze week ben ik met mijn halfbroer haar huis aan het leeghalen. Het voelt als een ceremony. Ik zie nu in detail wat voor een spullen ze in haar leven heeft verzameld en hoe leeg dit nu allemaal is. Ik voel bij het ontruimen van elke kamer en elke kast een zacht verdriet over het leven van mijn moeder. Ze vroeg mee eens, wanneer je geen goede moeder bent geweest, wat ben je dan? Dit zinnetje gaf mij een gevoel van haar lijden. Zij was vroeger door haar moeder in haar tienerjaren uit huis gezet, omdat ze zo eigenwijs was. Dat werd toen minder gewaardeerd. Diezelfde moeder van mijn moeder was opgegroeid in een pleeggezin waar ze werd mishandeld. Niemand weet hoe dat eigenlijk zat en zij heeft het nooit verteld.
Ik ben het Absolute en heb geen begin of einde, vader of moeder
Hoewel mijn moeder wel geinteresseerd was in spiritualiteit had ze niet een uitgesproken verlangen naar Ontwaking. Dat wat bij mij zo nadrukkelijk in mijn leven een rol is gaan spelen. Ik zie Ontwaking als een natuurlijke ontvouwing van het volwassen bewustzijn. Meestal ontstaat twijfelloze Ontwaking pas na het veertigste jaar. Ik kwam tot deze conclusie door het onderzoeken van het moment van Ontwaken bij spiritueel leraren. Het ervaren van jezelf als iets groters dan het lichaam, denken en voelen heeft meerdere voordelen in het leven. Het geeft onder andere een voorbereiding op de fysieke dood. De kennis en ervaring van Ontwaking is nog geen vast onderdeel van onze cultuur, maar mijn verwachting is dat het wel die kant op gaat. Dit zie ik aan de zich steeds verder ontwikkelende en geaccepteerde theorieen zoals de integrale spiritualiteit (Ken Wilber), volwassenheidspsychologie (Robert Kegan) en transpersoonlijke psychologie (AH Almaas).