Het doorgronden van de angst voor de fysieke en persoonlijke dood spelen een belangrijke rol in het vrij worden in het leven.
Van de week was ik op bezoek bij vrienden die al rond 70 jaar zijn. Beiden zijn fysiek nog redelijk gezond en praten open over de moeilijkheden van het ouder worden. De strijd tegen het lichamelijke energieverlies, het minder goed functioneren van het geheugen, het niet begrijpen van bepaalde gebeurtenissen in het leven en de onvermijdelijkheid van het doodgaan.
Wat is de betekenis van een leven?
Mijn onderzoek deze week ging over verslaving. Dat is al een paar maanden aan de gang. Mijn waarneming is dat elk lichaam verslaafd is. Het lichaam is een verslavingsmechanisme. Verslavingen kunnen een afweer tegen de pijn en de leegte van het leven zijn en ook een sublimatie van primaire levensdriften zoals eten, voortplanten, jagen en dat soort dingen. In onze maatschappij waar alleen relatieve armoede heerst hoeven we onze primaire krachten nauwelijks te gebruiken om te overleven. Wanneer onze levensenergie niet gekanaliseerd wordt in de kunst van aanwezigheid gaat het zich richten op lichamelijk en zintuigelijk genot.
Verslaving aan kopen, (gezond) eten of andere lichamelijk genot is uiteindelijk terug te brengen naar een proces van energieopbouw in het lichaam en de daaropvolgende ontlading. Deze cyclus voelt aan als genot. In werkelijkheid is het een vorm van stress. De aandacht is op een object gericht en zit in een tunnelvisie. Het is een fight reactie van het zenuwstelsel.
Het werkelijke genot zit in de lichamelijke ontspanning en het verblijven in bewustzijn. Dit is een voortdurende zachte explosie van genot. Een versmeltende ervaring waar elk overlevingsprobleem verdwijnt. Elk verlangen en elke gedachte smelt in deze staat van aanwezigheid.
Waarom verblijven we niet voortdurend in deze staat?
De vraag lijkt hier het probleem te zijn. Het is meer feitelijk dat de aandacht zich steeds verplaatst tussen het verblijven in de versmelting met de leegte en de identificatie met het lichamelijke waarin verlangens en gedachtes ontstaan. Wanneer de hechting aan de voorkeur voor beide staten verdwijnt is alles zoals het is.
We gaan dood en we zijn oneindig. Beide waarheden beïnvloeden elkaar. De kunst is om in het dagelijkse leven van tijd en ruimte een deel van de aandacht in het tijdloze te houden. ´Weten wat je bent´ en je persoonlijke rol vervullen in het leven. Daar zit een oneindige ontdekkingsreis is. Dat is de mystiek van het leven.
Wanneer is een verlangen onthecht en wanneer een vlucht? Wat is verlangenloosheid? Daar zijn geen simpele antwoorden op.
De bereidheid om op dit moment fysiek te sterven en het als onderdeel van het leven te zien maakt de dood gewoon. In deze gewoonheid is een ontspanning en overgave te vinden. De levensverlenging door eenzijdig te streven naar een tijdloosheid is onmogelijk. De laatste teaching van grote leraren is dat ze uiteindelijk sterven.