Vreugdevol ouder worden

Zelfrealisatie is (ook) een natuurlijke voorbereiding op de fysieke dood

Ouder worden.
Na de midlife crisis (bij rond mijn 40e) wat in mijn ervaring vooral gaat over het erkennen en aanvaarden van de fysieke sterfelijkheid komen er nog een aantal kwetsbare fases. De vitaliteit van het lichaam neemt af en afweermechanismen breken door. Het positieve is dat er meer kwetsbaarheid en contact komt.

Ik ben open, kwetsbaar en tegelijk onverwoestbaar. De schitterende helderheid van zijn. Een ervaren van een uniek zijn zonder defensieve grenzen. Een kostbare parel. Het maakt de directe ervaring van het leven persoonlijk, intens en waardevol. Vanuit deze persoon is er werkelijk contact met anderen en de ervaring als bewustzijn.

Ik ben op het moment van dit schrijven 50 jaar en er worden nog steeds nieuwe geestelijke lagen blootgelegd die leiden naar meer openheid. Het leven is een dierbaar iets. Ik verbaas me hoe langzaam de ontwikkeling van mijn geest gaat. Op deze leeftijd zijn de ontwikkelingen subtiel en hebben een grote impact. Het is een proces wat mij voortdurend nieuwsgierig maakt naar het volgende. De erkenning van lijden lijkt steeds weer de sleutel te zijn naar verdieping.

Ik hoor de laatste maanden regelmatig dat er leeftijdgenoten zelfmoord plegen. Ik kan dat wel begrijpen. De naderende fysieke dood, het besef wat er nu is kan ook een realistisch verlangen naar de dood met zich meebrengen. Waarom zou je doorleven? Ik vind dat een oprechte en belangrijke vraag. De dood reist eigenlijke elke dag en elk moment mee op je rug. Dat besef maakt mijn leven waardevol en echt.

Het erkennen en ervaren van het lijden zorgt voor steeds diepere lagen in de openheid. In het verblijven als bewustzijn gaat dit vanzelf en het is een nederig en soms pijnlijk proces. Tijdens de authenticiteitcirkels faciliteer ik deze om deze openheid in contact te brengen. In deze ervaring van oneindige ontvouwing ontstaat er steeds weer een enorm ontzag voor de geest en het leven.

Er is geen vertrouwen of hoop nodig. Alleen het zijn met wat is zonder enig vooruitzicht. Het leven is soms ondraaglijk en dat behoeft geen extra aandacht. Net als dat de extatische momenten geen extra aandacht nodig hebben. Beiden lossen zich vroeg of laat op. Het ervaren van wat is is de enige weg.

Het idee dat we na onze 30e of 40e jaar toch zeker wel volwassen en sterk moeten zijn is dodelijk voor de ontvouwing van de geest. Het echte weten ontstaat in een houding van niet weten en onschuld. Mijn ervaring is dat elk concept wat ik vastzet uiteindelijk een blokkade wordt in de natuurlijke stroom van het ervaren. Dat besef geeft humor en een houding van mezelf niet te serieus nemen.

Een voorbeeld.
Ik leef mijn hele leven al met een isolerende kern. Ik ben veel op mezelf en mijn omgeving geeft me regelmatig terug dat ik onbereikbaar ben. Van binnen voelt het soms als een verlangen om contact te hebben met een (spirituele) vriend. Weinig personen voldoen aan deze denkbeeldige spirituele vriend. Het alternatief is da weer mezelf. Ik ervaar het als het goed hebben met mezelf, terwijl er ook iets ontbreekt.

De paradox is dat het verlangen naar contact voortkomt uit de geïsoleerde structuur. Een leuke cirkel.

Een belangrijk deel van de structuur bestaat uit schaamte waardoor een deel van mijn denkbeelden en gevoelens niet in de openbaarheid werden gebracht. Het delen van mezelf komt niet zomaar in me op. Ik ken ook een weerstand tegen het blootleggen van mijn innerlijke wereld. Die isolatie is deels onbewust en bestaat uit een op mezelf gerichte aandacht. Ik ken de gevoelens van deze structuur al mijn hele leven.

De ontspanning van deze structuur ontstond op gewone een doordeweekse avond. Er was ineens een helder voelen van de geïsoleerde structuur met een gevoelservaring alsof ik er van boven naar keek. In deze helderheid zag ik mijn hele leven vanuit die structuur. Hoe alles is gelopen zoals het is gelopen, waarom de structuur is ontstaan, hoe mensen dit ervaren hebben en hoe het leven er uit ziet zonder die structuur. Vanaf dat moment ervaar ik een nieuw soort openheid en kwetsbaarheid. De geïsoleerde structuur is niet weg, het is meer open en deel van wat ik ben geworden. Het werkt niet meer als een afweer tegen pijn en contact, maar is een wezenlijk deel van mij waarmee ik in en uit contact kan gaan.

Ik geniet van de steeds voller wordende ervaring van het mens zijn. Het is niet alleen schoonheid en geluk. Het is ook lijden en pijn. Zo beweegt de geest rond zijn vijftigste na het besef van sterfelijkheid naar het besef dat het leven over de streep is gegaan. In combinatie met minder energie en meer opzichzelf raken ontstaat er een nieuw soort alleenzijn.

Ik sprak laatst een negenenzeventig jaar oude man. Hij vertelde over zijn moeite met het ouder worden. Het lichaam wat in kracht afneemt, het meer op zichzelf gericht worden en de schaamte daaromheen. Het voelde als egoïstisch worden. Zijn naast betrokkenen moesten wennen aan deze nieuwe man. Daarnaast merkte hij op dat zijn gedachtenwereld steeds vaker ging over hoe deze wereld in harmonie te verlaten. Hij herkende dit als passend bij zijn leeftijd.

Focussen en authenticitieitcirkels zijn praktische vaardigheden om symptomen van ouder worden te integreren. Zelfrealisatie zie ik bijvoorbeeld als een ultiem overlevingsmechanisme (het leidt namelijk tot ontspanning en helderheid) en een voorbereiding op de fysieke dood. Mijn verwachting is dat Zelfrealisatie steeds gewoner wordt onder de mensheid.

Hieronder een video in een reeks van vier, waarin Ram Dass vertelt over zijn belevingen met ouder worden. Vermakelijk en informatief. Ram Dass komt uit de jaren zeventig via hippie, lsd, professor, guru, hartaanval met uitval, herstel en nu ouder worden tot een menselijke maat.

Het leven is echt!